Over Elisabeth Heuff – Kuylaars

Het oeuvre van Elisabeth Heuff-Kuylaars (1910-1994) is om meerdere redenen van belang voor onze cultuurgeschiedenis. Het bestaat voornamelijk uit schilderijen en in mindere mate sculpturen. Het werk is ontegenzeggelijk eigen en bezit een direct herkenbare identiteit.

De wereld die door haar wordt weergegeven is overzichtelijk. Eenvoud in zowel inhoud als voorstelling zijn kenmerkend. Het is een sober verhaal maar juist omdat het ontdaan is van alle franje ligt de weg open om de diepte op te zoeken. Ogenschijnlijk simpele landschappen, portretten en stillevens, neergezet in even simpele composities, blijken te beschikken over een gelaagdheid die de toeschouwer verrast en raakt.

Elisabeth Kuylaars, geboren en getogen in voormalig Nederlands-Indië, kwam rond haar 18e jaar naar Nederland en vestigde zich met haar man, de huisarts Han Heuff in Neede. De typische plattelandspraktijk plaatst haar midden in het traditionele leven van de Achterhoek. Mens en natuur in deze landstreek worden onderwerp van haar schilderijen maar niet op een voorspelbare naturalistische manier. Heuff legt haar accenten niet op gelijkenis maar op eenvoud en kwetsbaarheid. Het resultaat is een gesublimeerde wereld waar imperfecties een soort volmaaktheid verkrijgen. De mens, hoe klein ook, is waardig en het aardse bestaan hoopvol. Er is sprake van een zekere mate van religiositeit maar dan zonder oordeel of beleren.

Elisabeth Heuff schildert met een oorspronkelijk palet, met kloeke, heldere vormen en nergens is er sprake van zoiets als virtuositeit. De stijl verraadt een voorkeur voor het primitieve en daarmee is er weinig dat afleidt van de essentie. De kunstenaar heeft een bijzondere synthese geschapen waarin inhoud als een mantel over de gekozen vorm past. Een krachtige vrouwelijke sensibiliteit die een vergelijking oproept met het oeuvre van KätheKollwitz, eveneens doktersvrouw met een sterk humane visie. De nalatenschap van Elisabeth Heuff verdient het om gesteund te worden opdat het werk telkens weer een publiek kan vinden. In een wereld waar de maat der dingen zo vaak opschuift vraagt zij op een fascinerende en diepgaande wijze een podium voor de waarde van de menselijke maat.